Auteur: Gerrit Jan Feenstra

Bericht van de modelbouwers op de Koggewerf: Jan Boerhof en Rob Busser

Een jaar geleden vertelden we over het aanbrengen van de spanten, die stuk voor stuk pas gemaakt worden om aan te sluiten aan de binnenzijde van de huid van het de romp van het scheepsmodel. Deze tijdrovende klus is nu klaar: alle spanten zitten in het schip.

De scheepshuid bestaat uit planken (huidgangen), die overnaads (dakpansgewijs) aan elkaar zijn verbonden met ijzeren naainagels.
De spanten worden met de huid verbonden met houten pennen. Bij de Kamper Kogge hebben deze houten pennen een doorsnede van ongeveer 40 mm.

Bouwen op schaal 1:20
Wij bouwen het model van de IJsselkogge op schaal 1: 20. Dat beteken dat onze pennen een doorsnee hebben van 40 : 20 = 2 mm . En toeval of niet: doodgewone borrelprikkertjes zijn ongeveer 2 mm dik!
Door de huidgangen en spanten boren we gaatjes en verbinden ze met honderden borrelprikkers met een beetje lijm. Daarna wordt elk pennetje, dat door de huid steekt, afgeknipt. Gladschuren: een kind kan de was doen.

Zijstevens
Om aan de voorkant van het schip de krachten van de golven op te vangen, heeft een kogge in het voorschip een stevenbalk, met aan elke kant een zijsteven.
Deze zijstevens worden met inkepingen over vijftien spanten aangebracht.
Dat betekent vijftien inkepingen maken en elke inkeping heeft een andere schuine inkeping. Dus net als bij de spanten betekent dit veel passen en vijlen, want in dit kleine model kan meten niet. We vijlen een stukje, passen de zijsteven, nauwkeurig kijken waar er wat af moet, weer vijlen in de inkeping, weer passen en zo maar stug door.
Heb je vragen, kom gerust langs op de Koggewerf, dan proberen we je antwoord te geven.