Middeleeuws zeilvrachtschip De Zwarte Dame
1 mei 2025 – We plaatsen vandaag de mast met behulp van een kraan op Kamper Kogge. Ook slaan we het zeil weer aan en zetten de ra.
Met vereende krachten werkten onze vrijwilligers de afgelopen weken aan het vervangende topstuk van de mast. Alle rondhout werd kaal gehaald en ingesmeerd met vele lagen olie.
Met elkaar zwaaien we de Kamper Kogge uit bij haar vertrek naar Visby in Zweden. Hét perfecte moment om een nieuw hoofdstuk te beginnen met de presentatie van het manifest van het Nautisch Platform Oost, onder het motto ‘Levend verleden, koersvaste toekomst’. Commissaris van de Koning, de heer Wigboldus (Gelderland) en de heer Heidema (Overijssel) namen het manifest in ontvangst.
Gouden tijden voor Overijssel en Gelderland
Waar velen de 17e eeuw als onze ‘Gouden Eeuw’ zien, bloeide Oost-Nederland al veel eerder op: in de 14e en 15e eeuw, in de glorietijd van de Hanze. De kogge, het iconische middeleeuwse vrachtschip, symboliseerde toen al samenwerking, handel en welvaart in heel Noordwest-Europa.
Nautisch Platform Oost grijpt terug op deze rijke traditie en bouwt voort op de kernwaarden van de Hanze, waarbij Hanze staat voor Historie, Ambacht, Noaberschap, Zeilvaart en Economie. Het platform denkt niet in grenzen, maar in verbindingen. Grensoverschrijdende samenwerking, lef, wederkerigheid en praktische daadkracht vormen het kompas.
Springlevend nautisch verleden
Het platform zet zich in voor het behoud, de versterking én de promotie van het nautisch erfgoed van Oost-Nederland – van koggen tot botters, van zompen tot punters. Daarbij is er oo aandacht voor ambachten, die onmisbaar zijn voor de bouw en het onderhoud van historische schepen. Thecla Bodewes, nationaal boegbeeld van de Topsector Water en Maritiem, is met trots beschermvrouwe van het platform.
Eerste mijlpalen
De expeditie van de Kogge naar Visby is nog maar het begin. In het vooruitzicht liggen ook de reconstructie van historische schepen zoals (Vecht)zompen en botters, de komst van de IJsselkogge naar Kampen en de organisatie van de Internationale Hanzedagen in Zwolle (2030) en Harderwijk (2031).
Meer informatie: Henk van Voornveld, lid initiatiefgroep Nautisch Platform Oost voorzitter@kamperkogge.nl 06 53808142
Bericht van de modelbouwers op de Koggewerf: Jan Boerhof en Rob Busser
Een jaar geleden vertelden we over het aanbrengen van de spanten, die stuk voor stuk pas gemaakt worden om aan te sluiten aan de binnenzijde van de huid van het de romp van het scheepsmodel. Deze tijdrovende klus is nu klaar: alle spanten zitten in het schip.
De scheepshuid bestaat uit planken (huidgangen), die overnaads (dakpansgewijs) aan elkaar zijn verbonden met ijzeren naainagels.
De spanten worden met de huid verbonden met houten pennen. Bij de Kamper Kogge hebben deze houten pennen een doorsnede van ongeveer 40 mm.
Bouwen op schaal 1:20
Wij bouwen het model van de IJsselkogge op schaal 1: 20. Dat beteken dat onze pennen een doorsnee hebben van 40 : 20 = 2 mm . En toeval of niet: doodgewone borrelprikkertjes zijn ongeveer 2 mm dik!
Door de huidgangen en spanten boren we gaatjes en verbinden ze met honderden borrelprikkers met een beetje lijm. Daarna wordt elk pennetje, dat door de huid steekt, afgeknipt. Gladschuren: een kind kan de was doen.
Zijstevens
Om aan de voorkant van het schip de krachten van de golven op te vangen, heeft een kogge in het voorschip een stevenbalk, met aan elke kant een zijsteven.
Deze zijstevens worden met inkepingen over vijftien spanten aangebracht.
Dat betekent vijftien inkepingen maken en elke inkeping heeft een andere schuine inkeping. Dus net als bij de spanten betekent dit veel passen en vijlen, want in dit kleine model kan meten niet. We vijlen een stukje, passen de zijsteven, nauwkeurig kijken waar er wat af moet, weer vijlen in de inkeping, weer passen en zo maar stug door.
Heb je vragen, kom gerust langs op de Koggewerf, dan proberen we je antwoord te geven.
2 mei 2024 vertrokken we naar België, daar bezoeken we de Havenfeesten van Blankenberge en Oostende voor Anker.
Rond 19:00 uur arriveerden we in Amsterdam
4 mei 2024 Vroeg in de middag afgemeerd in Scheveningen.
6 mei 2024 Vroeg vertrokken uit Scheveningen, op naar Stellendam. Velen volgen de Kogge via webcams en Marine traffic.
7 mei 2024 Weer een lange dag: Breskens. Morgen een klein stukje naar Blankenberge.
8 mei 2024 Tussen de middag afgemeerd in Blankenberge!
9 mei 2024 Na de eerste open dag, diner bij de Scute, oorspronkelijk vissersboot Blankenberge.
Na een druk havenfeest van Blankenberge bemanningswissel.
14 mei 2024 Vroeg op, een lange dag naar Hellevoetsluis! Hier zijn we nog niet eerder geweest.
15 mei 2024 Toeren naar Willemstad.
16 mei 2024 Een lange dag naar Zierikzee.
17 mei 2024 Bezoek museumhaven Zierikzee, foto’s van Petra Machuta.
18 mei 2024 Veere
19 mei 2024 Middelburg
Oostende voor Anker van 23 mei tot en met 26 mei 2024.
Op een dag zelfs ruim 1600 bezoekers! en heel veel schoolklassen.
27 mei 2024 Vertrek Oostende weer richting Kampen
28 mei 2024 Vanuit Breskens naar Scheveningen, prachtige zuid/west wind.
29 mei 2024 Met een mooie bries van Scheveningen naar IJmuiden.
30 mei 2024 Van IJmuiden na een lange dag in Enkhuizen aanleggen.
31 mei 2024 “s morgen vroeg 7:30 vertrek Enkhuizen naar KAMPEN.
Op dit moment onderzoekt een groep vrijwilligers onder leiding van Sander Klos de haalbaarheid voor een reis naar Visby in 2025. U kunt voor (een deel van) deze reis sponsor worden.
In deze folder staat meer informatie. Er zijn geen evenementen die wij op de heen of terug reis kunnen bezoeken.
De Kamper Kogge is al verplaatst naar de Binnenhaven en het zeil is alweer opgeruimd. Nu het frame in elkaar zetten en het winterkleed omdoen.
Schoonmaken, in de winter het schip klaarmaken voor de keuring.
Rondleidingen worden slechts 1x per maand georganiseerd, alles op een laag pitje.
Kees Sars was tijdens de bouw van de Kogge (1994-1998) bouwmeester van de Kamper Kogge. Hij is sinds de bouw betrokken bij elke onderhoud dat we aan de eikenhouten contructie uitvoeren. Natuurlijk inspecteert hij het schip ook regelmatig schrijft daar een uitgebreid rapport over.
Een samenvatting:
– De Kogge kan nog zeker 15 jaar varen op zout, naar zee dus. Complimenten voor het onderhoud.
– De huidgangen van de romp zijn op sommige plekken aangetast. Op tekening wordt met verschillende kleuren aangegeven waar de verschillende mate van aantasting van gangen, planken en spantvlakken aangepakt moet worden. Veel delen zijn gaaf.
– Staat van de kogge is redelijk.
Dek is redelijk goed, sommige planken moeten vervangen worden, kitnaden van het dek en het kasteel zijn echt op, dat moet op korte termijn aangepakt.
Kasteel is constructief goed, koppen dwarsbalken vragen op den duur meer aandacht.
Na 15 jaar zou je de kogge kunnen ‘op’ varen in het binnenland.p
Toekomst Kogge
Scenario 1: opvaren: huiduitgangen niet vervangen maar koper erover zetten en dat kan een verlenging van 10 jaar opleveren. Wel oplopende kosten door vervanging mast en ra, motoren, tuigage, zeilen etc. totaal 20 jaar en dan tentoonstellen.
Scenario 2: nu beperkt onderhoud en lapwerk, maar na 10 jaar een restauratiecyclus in. Kost wel behoorlijk wat, maar hij kan in principe ‘eeuwig’ mee.
Scenario 3: opvaren maar over 15 jaar een nieuwe Kogge bouwen met vrijwilligers, jongeren etc.
Huub Stapel bezoekt een museum gewijd aan Jan Pelleboer en de ambachtelijke sigarenfabriek in Kampen. En er is aandacht voor de hoogwaterbrigade. Hij sluit zijn reis af op een koggeschip op het IJsselmeer.
Huub Stapel brengt een bezoek aan een bijzonder museum dat gewijd is aan de eerste weerman op de Nederlandse televisie: Jan Pelleboer. Verder bezoekt hij de ambachtelijke sigarenfabriek in Kampen. En er is aandacht voor de hoogwaterbrigade, een groep vrijwilligers die ten strijde trekt bij hoog water. Huub sluit zijn reis in stijl af op een koggeschip op het IJsselmeer.
